التیام یك استخوان شكسته فرآیندی سخت، طولانی و كند است. این فرآیند به طور میانگین حدود 6 هفته طول می‌كشد و بیمار در این مدت دردهای زیادی را متحمل می‌شود. هم‌اكنون موثرترین عملی كه برای ترمیم بافت استخوانی انجام می‌شود، اطمینان از قرار گرفتن استخوان‌ها در مكانی صحیح در حین فرآیند التیام است كه برای انجام آن معمولا از گچ یا اسپلینت (تخته شكسته‌بندی) استفاده می‌شود. محققان كشورمان در قالب طرحی موفق به ترمیم و تسریع رشد بافت استخوانی به كمك نانولوله‌های كربنی چنددیواره پوشش داده شده در مقیاس پایلوت شدند. كاوه آذری، میترا عالی ابوذر، روزبه حسن‌زاده، الهام ارجمندی، كوروش كلایه، شیما دامغانیان و بهنوش نوایی‌فرد از اعضای اصلی این طرح به راهنمایی دكتر حمید امیدوار، فوق دكترای مهندسی مواد از اكول سانترال لیون فرانسه و عضو هیات علمی‌ دانشگاه صنعتی امیركبیر موفق به انجام این طرح شدند.مهندس كاوه آذری، مجری طرح می‌گوید: با توجه به بحث پوكی استخوان بخصوص در بانوان شاهد شكستگی‌های بدی در نقاط مختلف از جمله استخوان فمور (استخوان لگن) هستیم. با درمان‌های سنتی با استفاده از حالت پیچ ـ پلاك سعی در پیوند و ترمیم این مفصل است. در این مدت بیمار متحمل دردها و مشقات زیادی از جمله درد‌های استخوانی در قسمت پیچ شده مفصل، ران و كمردرد می‌شود. البته بحث به اینجا ختم نمی‌شود، چراكه بعد از عمل جراحی بیمار حدود 2 ماه پای آسیب‌دیده را نباید روی زمین بگذارد. از طرف دیگر بعد از این مدت و با وجود دردهای فراوان به دلیل ضعیف‌شدن عضله ران، بیمار نیازمند فیزیوتراپی‌های ممتد است. به عبارتی بعد از عمل جراحی سخت و متحمل شدن دردهای فراوان، بیمار باید با فیزیوتراپی حالت تعادل را در پیاده‌روی تمرین كند. البته در برخی موارد اوضاع بسیار وخیم‌تر می‌شود، از این جهت كه مفصل ران و قسمتی از لگن بیمار دچار ساییدگی شده و به ناچار باید آن را با پروتزها جایگزین كرد. با این توصیفات تغییر عملكرد ترمیم شكستگی و روی آوردن به علوم روز امری مهم و جدی تلقی می‌شود.به طور كلی این روزها با پیشرفت علوم مختلف و ظهور نانوفناوري این علم در زمینه‌های مختلفی وارد شده و اثرات متفاوتی از خود برجا گذاشته است. به گفته آذری، هدف از این طرح هم ترمیم و تسریع رشد بافت‌های آسیب‌دیده با تكنیك نانوفناوری است. به عبارت دقیق‌تر نانولوله‌های كربنی چنددیواره، می‌تواند خواص مكانیكی استخوان را بهبود بخشد. نانولوله‌ها در تمام بافت استخوانی پخش شده و به ترمیم بافت آسیب‌دیده كمك می‌كند. آذری می‌افزاید: شكل‌گيري نانوتيوپ‌هاي كربن به صورت ساختماني داراي مقطع حلقوي C6 و به صورت ميله‌اي و پايه‌اي در سال 1985 شناخته شده است. ساختمان حلقوي كه شامل 60 كربن است تشكيل شده از 20 هگزاگونال و 12 پنتاگونال در يك محيط دوار به قطر یك نانومتر است كه از طرف طول و پهنا مي‌تواند گسترش يابد و به شكل اصلي نانوتيوپ درآيد. ​ سال 1991 يك ميكروسكوپ الكتروني ژاپني به نام آي جي ما، ساختمان پايه‌اي نازك آنها را كشف كرد كه شامل تعدادي سيلندرهاي تودرتو بوده كه به وسيله حلقه‌هاي پنتاگونال پوشانده شده است كه به وسيله قوس الكتريكي جريان مستقيم مابين الكترودهاي كربني در مجاورت گاز هليم و ايجاد دماي 3000 درجه سانتی‌گراد، ديواره‌هاي چندلايه نانوتيوپ (MWNTS) ساخته و ايجاد مي‌شود.نانولوله‌های كربنی چنددیواره پوشش داده شده به عنوان ماده‌ای سازگار با بافت استخوانی، می‌تواند در بافت استخوانی وارد شده، سبب ترمیم آسیب وارده بر بافت استخوانی شود. همچنین نانولوله‌های كربنی می‌تواند در باز رشد این بافت مورد استفاده قرار گیرد. آذری در ارتباط با چگونگی ترمیم بافت به كمك نانوفناوری می‌گوید: با پیوند نانولوله‌های كربنی چند دیواره با بافت استخوانی آسیب‌دیده، بعد از مدت زمان كوتاهی، پخش نانولوله‌ها در فضای بافت استخوانی آسیب‌دیده نمایان می‌شود و نانولوله‌ها حتی به مغز استخوان نیز نفوذ می‌كند. این مداخله به صورت كاملا مثبت و سازنده، تاثیرات شگرفی در روند بهبود بافت آسیب‌دیده ایجاد می‌كند. آذری در نهایت با بیان این‌كه خوشبختانه شاهد پیشرفت چشمگیری در كشور در حوزه نانوفناوری هستیم، می‌افزاید: امیدوارم با تحقیقات بیشتر در آینده‌ای بسیار نزدیك شاهد حضور مستقیم نانولوله‌های كربنی در جراحی‌های ارتوپدی باشیم و نانوفناوری به صورت كامل جای قطعات كاشتنی فولادی و تیتانیمی‌ را بگیرد.






تاريخ : یک شنبه 21 خرداد 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |